Vitamine D behoort naast vitamine A, E en K tot de groep van de vet-oplosbare vitamines. Dat houdt in dat deze vitamines voor langere periodes door het lichaam zelf kunnen worden opgeslagen, en ook door het lichaam zelf aangemaakt kunnen worden. Dit in tegenstelling tot water-oplosbare vitamines (zoals bijv. vitamine C), welke niet in het lichaam worden opgeslagen en overtollige inname wordt uitgescheiden in de urine.
Vitamine D is verantwoordelijk voor het reguleren van de calcium- en fosfaat niveaus in het bloed. Dit gebeurt doordat vitamine D de absorptie van calcium en fosfaat in de darmen bevordert, evenals de heropname hiervan in de nieren. Vitamine D is nodig om het calcium dat in ons voedsel zit op te nemen in het lichaam. Het is een belangrijk vitamine voor de groei en het behoud van stevige botten en tanden. Daarnaast is vitamine D ook betrokken bij het functioneren van het zenuwstelsel.
Zonnen voor vitamine D
Veel mensen hebben na de winter een tekort aan vitamine D. Dit is niet gek als je je bedenkt dat zonlicht de belangrijkste bron van vitamine D is. Onder invloed van zonlicht kan het lichaam vitamine D zelf aanmaken. Als we in de winter minder buiten zijn, en onze lichaamsdelen bedekt zijn hebben we veel minder vitamine D.
In de zomer is het niet moeilijk: zonnen voor een strakke buik. Uit onderzoek blijkt namelijk dat vitamine D de weg naar jouw afgetrainde buik (of gewoon je sixpack) kan zijn. Onderzoek uitgevoerd door wetenschappers aan de Universiteit van Minnesota concluderen dat hockeyspelers met de hoogste vitamine D-levels, het laagste vetpercentage hadden. En juist een laag vetpercentage zorgt voor strakke buikspieren.ine D opname en kan het zijn dat je daadwerkelijk een vitamine D tekort hebt.
Niet getreurd, vitamine D kunnen we ook binnenkrijgen door het eten van vette vis zoals zalm, haring, tonijn, makreel en forel. In mindere mate vinden we vitamine D ook in eieren en vlees. Ook door het eten van halvarine, margarine en bak- en braadproducten krijg je vitamine D binnen (2 boterhammen besmeerd met halvarine bevat ongeveer 15% van de ADH – Algemene Dagelijkse Hoeveelheid aan vitamine D). Vitamine D wordt in Nederland namelijk toegevoegd aan deze producten.
Waarom heb je vitamine D nodig?
Ons lichaam heeft vitamine D nodig omdat het helpt bij het verstevigen van onze botten en tanden. De functie van vitamine D zorgt ervoor dat 
calcium en fosfor goed worden opgenomen en worden opgeslagen in botten en tanden (voornamelijk tijdens de groei). Als ons lichaam uitgegroeid is helpt vitamine D in het tegengaan van botontkalking.
Maar vitamine D doet meer dan alleen het verstevigen van botten en tanden. Het blijkt ook van cruciaal belang te zijn voor de activatie van het afweersysteem. Zonder voldoende opname van vitamine D zijn de T-cellen – dit zijn de killercellen van het immuunsysteem – niet in staat om op een adequate wijze ernstige infecties in het lichaam te bestrijden. De T-cellen zijn namelijk afhankelijk van vitamine D om deze te activeren, zo hebben wetenschappers van de universiteit van Kopenhagen onderzocht.
Vitamine D helpt daarnaast ook nog in het reparatie en onderhoud van ons DNA en het reguleren van onze cellen. Daarom heeft het een belangrijke rol in het tegengaan van hart- en vaatziekten en kanker.
Vitamine D tekort
De gevolgen van een vitamine D tekort worden vaak onderschat. Het beschermt het lichaam tegen artrose , hart- en vaatziekten, kanker en bijvoorbeeld diabetes. Maar een vitamine D wordt ook geassocieerd met Alzheimer. Doormiddel van voeding is het lastig om voldoende vitamine D binnen te krijgen, de overige vitamine D zal dus door het lichaam zelf aangemaakt moeten worden doormiddel van zonlicht. In de zomer is dit niet zo’n probleem, maar in de winter is dit voor veel Nederlanders lastig. 50 tot 80% van de mensen heeft een middelmatig tot ernstig vitamine D tekort (Holick, 2007).
Hoe herken je een tekort?
Een vitamine D tekort is niet heel makkelijk te herkennen. Om echt zeker te weten of je een vitamine D tekort hebt, kun je het beste bloed laten prikken. Hiermee kun je precies zien hoe hoog je vitamine D gehalte is en of je eventueel suppletie moet nemen. De symptomen die duiden op een vitamine D tekort zijn niet altijd direct in verband te brengen met een tekort. Veel voorkomende symptomen bij een tekort zijn:
- Regelmatig verkouden en griep
- Spierkrampen en het gevoel van slappe spieren
- Last van botbreuken en zwakke botten
- Chronische vermoeidheid
De hoeveelheid vitamine D die je per dag nodig hebt om een tekort te voorkomen is van een aantal factoren afhankelijk. Hierbij speelt niet alleen het voedingspatroon een rol, ook je leeftijd en huidskleur bepalen hoeveel vitamine D je nodig hebt om de minimale dagelijkse hoeveelheid te halen. De meest eenvoudige manier is om voeding te nemen die rijk is aan vitamine D en een eventueel tekort aan te vullen met supplementen. Zo haal je dus ook in de winter het zonnetje in huis.
